Karty Wolności USA

Minęło około 230 lat od czasu napisania Konstytucji. O domu powiedzielibyśmy że zasługuje na remont. W tekście możemy zaktualizować językową formę, szczególnie jeśli chcemy się uczyć języka. Konstytucja to „bonanza na składni”, czyli wyjątkowo bogate źródło. Jedynie nie możemy mieć form językowych wiekujących od setek lat, w nauce języka jakim jest on dzisiaj.

Na wszystkie formy gramatyczne w mojej aktualizacji są dowody wewnętrzne, czyli jest na nie potwierdzenie w cywice USA jak od swego początku zapisywana. Ludzka mowa i język od zawsze są generatywne. To sztywne gramatyczne kanony czasem nie pozwalają na język naturalny.

Aktualizacja może się okazać mało zauważalna; celem jest spójny materiał językowy, a nie wnoszenie alteracji czy zmian.

Sczytanie tekstu, transkrypcja oraz aktualizacja językowa: Teresa Pelka, 2017;
Tekst uaktualnionej językowo cywiki jest pod licencją ■Creative Commons 0, bez zastrzegania praw.

Konstytucja, źródła:
National Archives, ■The Constitution,
The Library of Congress, ■John Carter print,
US Senate, ■Constitution of the United States.
Linki do fotokopii dokumentów oryginalnych:
■Constitution Parchment Page 1, Constitution Parchment Page 2, Constitution Parchment Page 3, Constitution Parchment Page 4 ,
■John Carter Print Page 1, John Carter Print Page 2.

Poprawki, źródła:
National Archives, ■The Bill of Rights,
US Senate, ■Constitution of the United States.
Linki do fotokopii dokumentów oryginalnych:
BILL OF RIGHTS, AMENDMENT XI, AMENDMENT XII, AMENDMENT XIII, AMENDMENT XIV PAGE 1, AMENDMENT XIV PAGE2, AMENDMENT XV, AMENDMENT XVI, AMENDMENT XVII, AMENDMENT XVIII, AMENDMENT XIX, AMENDMENT XX PAGE 1, AMENDMENT XX PAGE 2, AMENDMENT XXI, AMENDMENT XXII, AMENDMENT XXIII, AMENDMENT XXIV, AMENDMENT XXV PAGE 1, AMENDMENT XXV PAGE 2, AMENDMENT XXVI, AMENDMENT XXVII PAGE 1, AMENDMENT XXVII PAGE 2, AMENDMENT XXVII PAGE 3.

---

We, the people of the United States, in order to form a more perfect union, establish justice, insure domestic tranquility, provide for the common defense, promote the general welfare, and secure the blessings of liberty to ourselves and our posterity, do ordain and establish this Constitution for the United States of America.

Zapraszam też do ■→Gramatycznego netlogu. Materiały do wiedzy obywatelskiej są przewidywane dla części trzeciej, dla składni i części mowy. Tutejszy tekst mówi pokrótce, jak dokonałam aktualizacji by mieć kopie korektorsko czyste dla amerykańskiego jakim jest dziś. Ćwiczenia Podróży w gramatyce są by się uczyć z tych materiałów, a nie je krytykować,a ja wierzę iż ćwiczenia te mogą się przydać wielu ludziom.

---

REKLAMA

Przedimki, określone i nieokreślone, da się kojarzyć z semantycznymi kategoriami i typami. Przedimek określony możemy widzieć jako podobny greckiemu τώς, o znaczeniu „takiż, takoż” (zobaczmy ■→Perseusza; dla Podróży w gramatyce uczynię to wszystko jasnym i prostym).

Kategoria semantyczna może obejmować typ:
We, the people of the United States…

Typ tutaj, the people of the United States, przynależy z szerszym pojęciem jak ludzie ogółem. Naszą semantyczną kategorią jest człowiek, homo sapiens.

Klasyczne wskazówki gramatyczne, takie jak 230 lat temu, miały skłonność rozpatrywać przedimki we frazach.

Gdy chcemy rozwinąć nasze frazy cząstką of, gramatyka klasyczna nadal będzie faworyzować przedimek określony, chyba że jesteśmy wyraźnie niespecyficzni:
those bound to service for a term of years…

Stosownie, Konstytucja ma zapis jak
No preference shall be given, by any regulation of commerce or revenue, to the ports of one State over those of another…

Współczesny amerykański jest bardziej generatywny. Fraza jak the ports of a State może sugerować, że wybieramy spośród ports of a State, mamy typ portów za desygnat. Dla porównania, the territory poniżej to selekcja na terytorium USA, ponieważ ziemie te i wody nie należą wszystkie do rządu (Artykuł VI):
The Congress shall have power to dispose of and make all needful rules and regulations, respecting the territory or other property belonging to the United States.

Możemy porównać inne sformułowanie w Konstytucji:
… nor shall vessels bound to, or from one State, be obliged to enter, clear, or pay duties in another.
Odniesieniem dla zarówno portów jak statków jest tu set, a nie typ.

Możemy połączyć nasze postrzeganie dla przedimków z tym dla dużych lub małych liter, czyli pisownią. Zastanówmy się nad podstawą rozumową dla pisowni jak the House of Representatives, the Senate, lub the Supreme Court.

Gdyby powiedzieć, to dla podkreślenia lub uszanowania, musielibyśmy deklarować szacunek lub uwagę dla wszystkiego i wszystkich z dużej litery. Jeżeli dla geograficznej lokalizacji, fraza jak Kongres jest poza sesją, nie miałaby sensu: Wzgórze Kapitol pozostaje na swoim miejscu.

Dla porównania, Kongres będzie mieć w mocy,
The Congress shall have power to make rules for the government and regulation of the land and naval forces.
To exercise exclusive legislation, in all cases whatsoever, over such district (not exceeding ten miles square) as may, by cession of particular States and acceptance of the Congress, become the seat of the Government of the United States…

Duże litery są dla określonych setów pojęciowych. To w odniesieniu do greckiej politei wraz z monteskiuszowym ■→trójpodziałem władzy rozpoznajemy the Legislative, the Executive, oraz the Judiciary.

Poprawka XI:
The Judicial power of the United States shall not be construed to extend…

Set określony razem z klasyczną frazą może sugerować selekcję; byłoby to oczekiwanie względem jedynie wybranych sędziów w Artykule III, Dział 1:
The Judges, both of the Supreme and inferior courts, shall hold their offices during good behavior…

Możemy stwierdzić iż to sprawa gramatycznego kanonu jakim był 230 lat temu, patrząc na Artykuł II, Dział 2:
The President […] shall nominate, and by and with the advice and consent of the Senate shall appoint Ambassadors, other public Ministers, and Consuls, Judges of the Supreme Court, and all other officers…

Kanon gramatyczny ewidentnie kierował się frazą, zarówno dla Artykułu III Dział 1, jak i Artykułu IV dział 2: przedimek określony przychodzi z początkiem zdania, zarówno na pergaminie, jak i w druku Johna Cartera.
The Judges […] shall hold their offices during good behavior…
The citizens of each State shall be entitled to all privileges and immunities…

Dziś fraza jak the citizens of a State byłaby raczej rozumiana jako „niektórzy obywatele”: „obywatele świata” pozostaje przenośnią kojarzoną z Franklinem Delano Rooseveltem.

Poprawka XIV, Dział 1 objaśnia prawną myśl:
All persons born or naturalized in the United States, and subject to the jurisdiction thereof, are citizens of the United States and of the State wherein they reside.

Amerykański angielski stawał się coraz bardziej generatywny już w czasie kiedy Konstytucję pisano i drukowano. Artykuł III Dział 2:
The Judicial power shall extend […] to controversies between a State and citizens of another State; between citizens of different States; between citizens of the same State claiming lands under grants of different States; and between a State, or the citizens thereof, and foreign States, citizens, or subjects.

Względem frazy the citizens, możemy myśleć o stronach sporów, gdzie obywatele są jedną, a władze drugą. Fraza citizens, or subjects, jest apozycją: mówi iż ludzie w obcych państwach mogą być również poddanymi. Tu nie rozpatrujemy stron, gdyż owi inni ludzie nie przynależą z semantyką dla USA jako kraju. Sprawa ma się naturalnie tak samo z każdym krajem; inaczej, nie byłoby ani obywateli, ani poddanych.

---

REKLAMA

Przewidywanie procedur skłania do przedimka określonego:
The Congress shall have power to provide for the punishment of counterfeiting the securities and current coin of the United States.

Porównajmy Artykuł IV Dział 4: niepokoje krajowe nie są zwyczajowo przewidywane:
The United States shall guarantee, to every State in this Union, a republican form of government, and shall protect each of them against invasion; and, on application of the Legislature, or of the Executive (when the Legislature cannot be convened), against domestic violence.

Artykuł V mówi o wnoszeniu poprawek: to zwyczajowe przewidywanie.
The Congress, whenever two-thirds of both Houses shall deem it necessary, shall propose amendments to this Constitution; or, on the application of the Legislatures of two-thirds of the several States, shall call a Convention for proposing amendments.

Miejmy na uwadze przymiotnik procedural. Dziś w psychologii ■→wiedza proceduralna to wprawa lub doświadczenie nabyte w działaniu, a do tworzenia procedur jak w Artykule V użylibyśmy wiedzy deklaratywnej.

Możemy tu zakończyć Pierwszą Poprawką i poznawczymi względami:
Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free exercise thereof;

Przedimek określony, czyli the Congress, mógłby nasuwać inne sety określone w ramach władzy rządowej USA, the Executive lub the Judiciary. Poprawka nie sugeruje żadnej takiej mocy dla władz USA ogółem.

---

REKLAMA

Gramatyki klasyczne mogą interpretować formę „shall” jako „pseudo-tryb rozkazujący” lub wyraz postanowienia. Dla ■→Oxford Learners Dictionary może ona okazywać, że ktoś „jest zdecydowany” lub „chce wydać rozkaz bądź polecenie”.

Absolutnie nie możemy w to wierzyć w amerykańskim. Konstytucja mówi:
The trial of all crimes, except in cases of impeachment, shall be by jury; and such trial shall be held in the State where the said crimes shall have been committed.

Pomyślmy jak się ta historia zaczęła. W brytyjskim angielskim forma „shall” przynależała dość długi czas z monarchią. Wczesna poezja anglosaska opowiadała o „królu co zdobędzie królową” („who shall win a queen”). Użyć tego czasownika z pierwszą osobą liczby pojedynczej, czyli powiedzieć I shall, wypadało królewskim rodom lub ich służbie.

Brytyjska ludność i inna, o ile używała formy czasownikowej „shall”, to głównie z trzecią osobą, he, she, or it. Dla własnych rozstrzygnięć przeważnie się mówiło „will”.

Wraz z amerykańską swobodą i wolnością, ludzka zdolność by powiedzieć I will zyskała na mocy, a forma „will” stała się odpowiednia dla trzeciej osoby, he, she, lub it. Forma „shall” stała się ■→supozycyjna. W Konstytucji przynależy z kontekstami gdzie przesłanką jest także „jeśli”, lub „kiedy taka jest okoliczność”.

Procedury ścigania przestępstw stosuje się, o ile dochodzi do przestępstwa. Ustawy stają się prawem jeśli zatwierdzone.
Every bill which shall have passed the House of Representatives and the Senate shall, before it becomes a law, be presented to the President of the United States; if he approves, he shall sign it…

Zapraszam do treści na mobilnych Google Sites:
■→USA Charters of Freedom;
Po polsku:
■→Karty Wolności USA.

Rozumienie języka wykazuje też parafraza. Zapraszam do ćwiczeń w Netlogu gramatycznym:
■→Dobrowolne ćwiczenia ekstra.

■→Ten tekst jest też dostępny po angielsku.

---

REKLAMA