Wszystkie języki ■→spacjalizują, czyli kojarzą czas i fizyczną przestrzeń. Część słówek dla przestrzeni stosuje się też do czasu, jak przed, w, lub na. Ażeby coś odbyło się w jakimś czasie musi być w tym świecie na to miejsce, i język koreluje pojęcia dla czasu z tymi dla przestrzeni.
Słówko spacjalizacja pochodzi od łacińskiego spatium. Oznaczało miejsce, przestrzeń, lub zakres.
Dziewczynka z Kosmicznej Odysei mówi że jej mama poszła do zakupów. Odnosi czynność do miejsca:
Where’s mommy?
Gone to shopping.
■→2001: A Space Odyssey, Stanley Kubrick Productions.
Wszyscy się ludzie wpierw uczymy gdzie są obiekty, stworzenia, wydarzenia, czy ludzie. Rozróżnianie kiedy co się dzieje jest późniejsze. Orientacja w przestrzeni fizycznej jest pierwotna, stąd nazwa spacjalizacja.
Wczesne sposoby myślenia nie znikają wraz z dorastaniem, a spacjalizacja dobrze pasuje do językowych standardów.
before the turn, może mówić o miejscu;
before ten, może mówić o czasie.
Języki mogą się różnić co do konkretnych słów dla transakcji między czasem i miejscem, spacjalizacja przynależy jednak ze zdrowym rozsądkiem także kiedy jesteśmy dorośli. Nie wymaga myślenia inaczej o zakupach czy łowieniu ryb. Potrafi wspomóc naturalne i wczesne kognitywne uzdolnienie w dalszym życiu.
Spróbujmy lekkiej łamigłówki. Jeżeli nasze odpowiedzi będą spójne w porównaniu z rodziną, przyjaciółmi, czy innymi ludźmi, możemy uznać rzecz za naturalną, nawet jeśli nigdy dotąd nie myśleliśmy, że coś takiego jak spacjalizacja może istnieć.
ZADANIE 1. Mamy cztery krótkie słówka i cztery wzorce. Próbujemy dobrać owe wzorce i słówka w pary.
Oto cztery krótkie słówka:
TO (po polsku do);
ON (po polsku na);
AT (po polsku przy);
IN (po polsku w, we).
Jednego doboru już dla nas dokonano:
I have thought: TO.
Odpowiedź znajduje się u dołu strony.
Oto cztery wzorce:
A. I think.
Jestem zdania czy opinii, że…
Ogółem uważam; myślę, że…
B. I am thinking.
Rozmyślam teraz, zastanawiam się;
Myślę teraz nad…
C. I have thought.
Myślę tak już od jakiegoś czasu, że…
Mija teraz już jakiś czas, jak jestem zdania, że…
Dotąd uważałem / uważałam…
D. I have been thinking.
Rozmyślam nad tym już jakiś czas;
Już od jakiegoś czasu tak się zastanawiam…
ZADANIE 2. Zastanówmy się, czy dobralibyśmy powyższe wzorce i krótkie słówka inaczej, dla następujących fraz o przeszłości i przyszłości.
E. I thought | I will think.
F. I was thinking | I will be thinking.
G. I had thought | I will have thought.
H. I had been thinking | I will have been thinking.
Odpowiedź pojawia się po przewinięciu obrazka.
I think: ON;
I am thinking: IN;
I have thought: TO;
I have been thinking: AT.
Skojarzenie potrafi działać tak samo dla przeszłości i przyszłości.
Zapraszam do dalszej lektury:
■→Aspekty gramatyczne, czy kognitywne zmienne?
■→Ten tekst jest też dostępny po angielsku.
REKLAMA
Świat może i nigdy nie widział jej oryginalnego pisma, jeśli jej umiejętność została wzięta za nadnaturalną. Zapraszam do Wierszy Emilii Dickinson w przekładzie Teresy Pelka: zwrotka tematyczna, notki o inspiracji greką i łaciną, korelacie z Websterem 1828 oraz wątku arystotelesowskim, Rzecz perpetualna — ta nie zasadza się na czasie, ale na wieczności.
Wolny dostęp,
■→PDF w Internet Archive
■→E-pub 2.99 USD
Okładka twarda
■→268 stron, 21.91 USD
Plakaty dostępne także do zakupu
The world may never have seen her original handwriting, if her skill was taken for supernatural. Feel welcome to Poems by Emily Dickinson prepared for print by Teresa Pelka: thematic stanzas, notes on the Greek and Latin inspiration, the correlative with Webster 1828, and the Aristotelian motif, Things perpetual — these are not in time, but in eternity.
■→Internet Archive, free PDF access;
Electronic format, 2.99 USD
■→E-pub | NOOK Book | Kindle
Soft cover, 260 pages, 16.89 USD
■→Amazon | Barnes & Noble
Hard cover, 260 pages, 21.91 USD
Barnes & Noble | Lulu
TERESA PELKA IN POLISH 